Psychoterapia to nie tylko „przyjazna rozmowa”, ale planowe, systematyczne oddziaływania opierające się na stosowaniu różnych sprawdzonych metod i technik. Pacjent/klient jest nie tylko leczony, ale przede wszystkim leczy siebie. Najważniejszy cel to doprowadzenie do takich zmian w przeżywaniu i funkcjonowaniu człowieka, które pozwolą na ustąpienie problemu (objawów zaburzeń) i poprawę funkcjonowania.
Podstawą pracy jest zbudowanie relacji bezpieczeństwa i akceptacji. W psychoterapii poznawczo-behawioralnej pracujemy z myślami, emocjami i zachowaniem. Psychoterapia zaczyna się od rozmowy i wstępnej diagnozy, która jest dynamiczna i może być modyfikowana w trakcie terapii. Często Pacjent/Klient zgłasza się z problemem, który jest jedynie objawem bardziej znaczącego problemu.
Terapia składa się z kilku etapów:
I etap:
1. Diagnoza kliniczna.
2. Konceptualizacja, czyli określenie problemu.
3. Określenie celów terapii i zawarcie kontraktu (zasad współpracy).
II etap:
1. Ustalenie planu (ilość sesji, długość sesji).
2. Zaplanowanie technik pracy – techniki, których skuteczność jest potwierdzona badaniami.
3. Interwencje poznawcze i behawioralne nastawione na realizację celu (praca z myślami, emocjami i zachowaniem).
4. Ocena skuteczności zastosowanych technik pracy terapeutycznej.
III etap:
1. Zapobieganie nawrotom.
2. Ocena skuteczności terapii.
3. Zakończenie terapii lub ustalenie nowego celu.
W atmosferze akceptacji Pacjent/Klient poznaje i modyfikuje schematy myślenia, uzyskuje zrozumienie swojego sposobu reagowania, uczy się, jak radzić sobie z emocjami i jaki związek mają myśli i emocje z zachowaniem, a także może przetrenować nowe sposoby zachowania. Głównym celem nie jest pozbycie się objawów (których nasilenie się zmniejsza lub całkowicie ustępują), ale poprawa funkcjonowania i podniesienie jakości życia.